Khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm. Vì vậy, phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập được triển khai rộng khắp trên cả nước. Tại tỉnh Hà Tĩnh, với sự nỗ lực không ngừng của hội khuyến học các cấp đã góp phần tích cực nâng cao hiệu quả xây dựng xã hội học tập của địa phương.
Kể từ ngày thành lập, suốt 19 năm qua Hội Khuyến học tỉnh Hà Tĩnh đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền quán triệt và tổ chức chỉ đạo thực hiện tốt cuộc vận động xây dựng gia đình, dòng họ hiếu học, cộng đồng khuyến học. Hội đã chú trọng tổng kết, đánh giá, rút bài học kinh nghiệm để tham mưu triển khai bài bản, có chiều sâu về công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. Phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo tham mưu UBND tỉnh ban hành các quyết định về kế hoạch triển khai đề án xây dựng xã hội học tập, ban hành bộ tiêu chí và quy trình bình xét, thẩm quyền công nhận danh hiệu gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị học tập gắn với thực tế tình hình địa phương; biết lồng ghép với các phong trào, các cuộc vận động khác như xây dựng gia đình, làng xã văn hóa; xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh... Sau khi UBND tỉnh Hà Tĩnh ban hành các văn bản, Hội Khuyến học Hà Tĩnh đã in 14.000 cuốn tài liệu về xây dựng xã hội học tập, 8.000 tờ rơi; biên tập đề cương bài giảng và mở 39 lớp tập huấn cho 5.166 cán bộ khuyến học huyện và cơ sở, cán bộ, ban giám đốc các trung tâm học tập cộng đồng (HTCĐ). Đến nay, tỉnh Hà Tĩnh có 237.132 gia đình (chiếm tỷ lệ 65,3%), 2.981 dòng họ (tỷ lệ 64,55%), 1.542 thôn, tổ dân phố (tỷ lệ 72,02%), 495 cơ quan, đơn vị (tỷ lệ 73,55%), 109 xã (tỷ lệ 41,6%) đạt danh hiệu gia đình, dòng họ, cộng đồng học tập.
Đáng chú ý, trong xây dựng xã hội học tập, Trung tâm HTCĐ là một trong những thiết chế giáo dục có chức năng tổ chức việc học tập suốt đời cho mọi người trong cộng đồng. Các trung tâm HTCĐ là một phương tiện giáo dục hữu ích để chuyển tải kiến thức kinh tế, văn hóa, đời sống cho mọi độ tuổi, thực hiện phương châm cần gì học nấy, học thường xuyên và học suốt đời. Tuy nhiên, trên thực tế, do nhận thức không đầy đủ cho nên Trung tâm HTCĐ chưa được các cấp quan tâm củng cố, hoạt động không hiệu quả. Việc xây dựng trung tâm HTCĐ là trách nhiệm chủ yếu của ngành giáo dục, nhưng nếu sự học của người lớn không được quan tâm thì không thể đạt tiêu chí xây dựng gia đình, dòng họ, cộng đồng học tập. Do đó, Hội Khuyến học tỉnh Hà Tĩnh đã chủ động phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo tiến hành kiểm tra, đánh giá hoạt động các trung tâm HTCĐ, phát hiện những bất hợp lý về tổ chức bộ máy, cơ chế vận hành, kinh phí và các điều kiện bảo đảm, xây dựng mô hình. Từ đó, tham mưu giải pháp củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của các trung tâm; vận động các doanh nghiệp, nhà hảo tâm tài trợ 20 bộ máy vi tính cho các trung tâm được chọn xây dựng mô hình điểm. Trong 5 năm gần đây, các trung tâm HTCĐ của Hà Tĩnh đã mở 10.205 lớp, với 814.876 lượt người học.
Trong xây dựng xã hội học tập, Hội Khuyến học Hà Tĩnh rất chú trọng xây dựng dòng họ học tập, cộng đồng dân cư học tập, nhằm phát huy truyền thống khuyến học của các dòng họ, các miền quê, tạo được nhiều cách làm năng động, sáng tạo ở mỗi địa phương, đơn vị. Hội khuyến học các cấp của tỉnh quan tâm các hoạt động bổ trợ giáo dục, vận động người dân đóng góp công sức, tiền của để xây dựng cơ sở vật chất, trường học, vận động con em đến trường; tham gia với nhà trường và các đoàn thể trong việc quản lý con em trên địa bàn dân cư. Đáng chú ý, Hội Khuyến học Hà Tĩnh kêu gọi các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, con em xa quê và người dân ủng hộ quỹ khuyến học, hình thành nhiều quỹ khuyến học ở các cấp như quỹ: Hồng Lam, Nguyễn Du, Nguyễn Công Trứ, Hà Huy Tập, Lê Quảng Chí, Lý Tự Trọng, Mai Thúc Loan… Mỗi năm quỹ khuyến học các cấp ở Hà Tĩnh đã huy động hàng trăm tỷ đồng để tặng thưởng các em học giỏi, đạt giải cao trong các kỳ thi, trao học bổng, khuyến học, khuyến dạy, khuyến nghề cho con em. Riêng Quỹ khuyến học Hồng Lam và Quỹ khuyến học, khuyến tài Nguyễn Du do Tỉnh hội quản lý có số dư hơn 18 tỷ đồng. Tổ chức hội không ngừng được củng cố và phát triển mạng lưới từ tỉnh đến thôn, tổ dân phố, dòng họ, cơ quan, trường học.
Hiện nay, thực hiện chủ trương của Chính phủ và UBND tỉnh, Hội Khuyến học Hà Tĩnh đang tham mưu tổ chức sơ kết ba năm thực hiện Đề án xây dựng gia đình, dòng họ cộng đồng học tập, nhằm tạo nền tảng để khơi dậy truyền thống hiếu học, phong trào thi đua học tập trong toàn dân, trong mỗi gia đình, dòng họ, ở mỗi làng quê.
TRẦN THANH BÌNH
